بازدید یک روزه از تهران قدیم

به همت  انجمن علمی دانشجویی تاریخ و تمدن ملل اسلامی

هشتم دی‌ ماه سال یک‌ هزار و چهار صد و یک خورشیدی،

#پنجشنبه‌ای_تاریخی !!رقم خورد.

 در این روز در معیت آقای دکتر قائدان، نمایند ه دانشکده الهیات و معارف اسلامی در انجمن علمی تاریخ و تمدن ملل و جناب آقای دکتر بابایی، تهران شناس و عضو هیات علمی دانشگاه ، به بازدیدی یک روزه از محدوده تهران قدیم رفتیم . در این سفر بیادماندنی که چهل نفر از دانشجویان دانشکده بویژه دانشجویان گروه تاریخ ما را همراهی کردند از اکثر ابنیه‌ی مختلف تاریخی تهران قدیم باز دید بعمل آمد . سفرمان از دانشکده با اتوبوس آغاز و از میدان حسن‌آباد قدم زنان در کوی و برزن حرکت خود را آغاز و به کاخ گلستان پایان دادیم . در این مسیر که از توضیحات دقیق علمی و شیرین جناب دکتر بابایی  بهره می بردیم با اتفاقات تاریخی میدان حسن آباد، وجه تسمیه و تاریخچه بنای آن تا عصر حاضر آشنا شدیم از جمله درباره قدیمی ترین گورستان تهران در میدان حسن آباد که امروزه مرکز آتش نشانی است ، همچنین اطلاعات خوبی از خیابان سی تیر و واقعه و قیام  سی تیر 1332  و ابنیه واقع در آن از جمله کتابخانه ملی سابق، موزه ایران باستان و دوره اسلامی ، موزه علوم و فنون بدست آوردیم .

زمزمه‌ی گوشنواز شعر

« هان، ای دل عبرت‌بین! از دیده عبر کن!هان!

ایوان مدائن را، آیینه‌ی عبرت دان!  ،

با دیدن ایوان موزه ملی ایران باستان که بر اساس الگوی  ایوان کسری ساخته شده است ، مارا لحظاتی به فراتر از مرزها برد!

با ورود به منطقه باغ ملی و میدان مشق سابق از دروازه زیبای باغ ملی دیدن کردیم . ذکر خاطراتی از  سرگذشت این منطقه از عصر قاجار و پهلوی همراه با ذکر تاریخچه انقلاب مشروطه، تحریم تنباکو و ....از زبان شیرین دکتر بابایی، ما را در اعماق تاریخ فرو  برد.  از این مسیر تا میدان توپخانه  شاهد تحولات اداری و پیشرفتهای ارتباطاتی و نیز اقتصادی تهران قدیم بودیم اولین ساختمان پست و تلگراف که در عصر مشروطه نقش مهمی در تحولات سیاسی داشت، بانک سپه ، نخستین بانک نظامیان ،بانک شاهنشاهی ایران و انگلیس ، بانک تجارت ، سرگذشت پرالتهاب تهران با آن همه تغییر و تحول در اعصار مختلف را نشان می داد . توضیحات شیوای دکتر بابایی در کنار مدرسه دارالفنون نخستین مرکز آموزشی نوین ایران که به همت مرحوم امیر کبیر شکل گرفته بود و نیز توضیحات ایشان در مسجد شاه سابق (امام خمینی فعلی) در بازار تهران و ذکر تاریخ استبداد صغیر و تحصن علما و بازاریان  و حمله قزاقها به مسجد در انقلاب مشروطه توجه جمعی از عوام رهگذر در خیابان ناصرخسرو و حاضران در آن مسجد را جذب کرده بود.

پس از اقامه نماز جماعت در آن مسجد به سمت نقطه پایانی سفر یعنی کاخ گلستان حرکت کردیم . در کاخ گلستان، که چندین مجموعه از آثار عصر قاجار را در بر می گیرد سنگ قبر ناصرالدین شاه که به گفته‌ی دکتر بابایی با هنر خارق‌العاده‌ی استاد حسین حجارباشی، طی چهار سال! کاملا و دقیقا هم اندازه‌ی جسد او ساخته شده بود! تعجب همه را برانگیخت. این سنگ مزار در اوایل انقلاب از حرم حضرت عبدالعظیم به این مکان انتقال یافته است .

و در پایان ...

آینه‌کاری کم‌نظیر و هنرمندانه‌ی عمارت بادگیر کاخ، سوژه‌ی خوبی برای عکس های یادگاری گروه ما بود.