سومین مدرسه فصلی دانشکده حکمرانی و آیین افتتاح اندیشکده حکمرانی دانشگاه تهران در روز 27 شهریورماه در سالن شورای کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، با محوریت پرداخت مسائل هیرمند برگزار شد. در ابتدای این جلسه دکتر علی اصغر پورعزت، رییس دانشکده حکمرانی دانشگاه تهران، به بیان نکاتی در خصوص چالش‌های پروانه­ای حکمرانی سرزمینی پرداختند و جنبه­های گوناگون مسائل هیرمند را که پیش از این مورد غفلت قرار گرفته بود بیان کردند. ایشان همچنین  به راهکارهای فرهنگی و اجتماعی، در راستای حل این مسائل اشاره داشتند و نکات بدیع و جدیدی را در این حوزه مطرح کردند.

پس از دکتر پورعزت، دکتر محمدرضا شهبازبگیان، رئیس انجمن دیپلماسی آب ایران و عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس، به تحلیل سیستمی مسئله هیرمند پرداختند و با نمایش پویایی سیستم­ها در حوزه هیرمند و بررسی علمی سیستم‌های حوزه هیرمند به ارائه راهکارهایی در خصوص حل این مسائل پرداختند.

همچنین دکتر مهدی ضرغامی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، به روش­های مبتنی بر دیپلماسی آب اشاره داشتند و با معرفی منابع به­روز و کارآمد در خصوص چگونگی مواجهه با مسائل بین­المللی به بیان راهکارهای عملیاتی این حوزه پرداختند. در ادامه برنامه و پس از اقامه نماز و صرف ناهار، این برنامه از ساعت 13:30 با حضور حدود 50 نفر از علاقمندان و دانش ­آموختگان و فعالان حوزه آب و هیرمند ادامه پیدا کرد. در همین راستا آقای مهندس وطن فدا، مدیرکل دفتر رودخانه ­های  مرزی و منابع آب مشترک وزارت نیرو و همچنین معاون کمیسار هیرمند، اقدامات صورت گرفته اعم از اعتراضات دستگاه­های مسئول در این حوزه نسبت به دولت افغانستان و نامه­نگاری­های انجام شده با سازمان­های بین المللی و همچنین بازدید­هایی را که از حوزه آبریز هیرمند داشتند ارائه کردند و چالش­های پیش رو جهت بهره‌مندی ایران از حق آبه مندرج در معاهده هیرمند را بیان نمودند.

در ادامه دکتر مراد کاویانی راد، عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی به بررسی مناسبات هیدروپلتیک و ژئوپلتیک میان ایران و افعانستان پرداختند و راهکارهای ژئوپلتیک برای حل مسائل هیدروپلتیک را ارائه نمودند.

در ادامه برنامه، دکتر کاظم علوی پناه، استاد دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران و دارنده نشان عالی دانش کشور به بیان نکاتی در خصوص سنجش از دور و کاربردهای آن برای بررسی تغییرات و تحولات رخ داده در حوضه آبریز هیرمند پرداختند.

در انتها دکتر سعید حمزه، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، داده‌های گردآوری شده در حوزه آبریز هیرمند و داده‌های ماهواره ای به دست آمده از اطراف سدهای احداث شده بر رود هیرمند را ارائه نمودند و داده‌های ایشان حاکی از آن بود که کشاورزی در اطراف و پایین دست سد احداث شده بر رود هیرمند و کشور افعانستان در سال­های اخیر گسترش چشمگیری داشته و این دست عوامل می‌تواند دلیلی بر کاهش حق آبه دریافتی ایران باشد.

 

این برنامه که از ساعت 9 صبح روز بیست و هفتم شهریورماه آغاز شده بود، با سخنرانی مدعوین و اساتید گرانقدر در ساعت 17 عصر به پایان رسید. این برنامه را می‌توان به عنوان آغازی بر تمرکز دانشکده حکمرانی دانشگاه تهران، بر مسائل حوزه هیرمند تلقی کرد. با توجه به محدودیت­های زمانی موجود در این رویداد و مطالب بسیار گسترده و ارزشمند سخنرانان، این رویداد در مقاطع زمانی دیگری به صورت تخصصی و به صورت سلسه‌برنامه‌هایی در حوزه هیرمند در اندیشکده حکمرانی پیگیری خواهد شد.