اکتشاف معدن - mine- دانشکده مهندسی معدن
گرایش های دانشکده
سرپرست گرایش
مهندسی اکتشاف معدن، مجموعهای متنوع از علوم، روشها و فنونی است که کمک میکند تا یک منبع/ذخیره با ارزش اقتصادی در رو/ زیر زمین با تخمین عیار، تناژ و هندسه آن تعیین موقعیت شود. اکتشاف کانسارها شامل سه مرحله اکتشاف مقدماتی، نیمه تفصیلی و تفصیلی است. با پایان هر مرحله از اکتشاف مهندسان اکتشاف با توجه به افزایش یا کاهش احتمالات کشف و برآورد هزینههای انجام شده و قابل پیشبینی در مورد ادامه اکتشاف تصمیم میگیرند. هر چند این دانش یکی از دشوارترین دانشهای مهندسی به لحاظ کاربرد است، اما به علت ارتباط نزدیک با طبیعت و در عین حال بهرهگیری از فنون مهندسی از جذابترین علوم میباشد.
موضوعات مطرح و برجسته مورد تحقیق و پژوهش در گرایش اکتشاف معدن
- مطالعات زمینشناسی (کانیشناسی، سنگشناسی، زمینشناسی ساختمانی و زمینشناسی اقتصادی)
- به کارگیری روشهای مختلف ژئوفیزیکی اکتشافی هوایی و زمینی (اجرا، پردازش، مدلسازی و تفسیر دادهها) برای اکتشاف منابع معدنی، نفت و گاز، آب، مسائل مهندسی و زیست محیطی
- به کارگیری روشهای ژئوشیمیایی اکتشافی (اجرا، پردازش، مدلسازی و تفسیر دادهها)
- روشهای دورسنجی ( پردازش، مدلسازی و تفسیر دادهها)
- طراحی و بهینهسازی پروژههای اکتشافی
- مطالعات ژئوتکنیکی
- مطالعات چاهپیمایی
- روشهای نمونهبرداری (طراحی شبکه نمونه برداری و اجرا)
- طراحی شبکه حفاری اولیه و بهینه سازی شبکههای حفاری تکمیلی
- شبیهسازی زمینآماری واحدهای سنگی و عیار کانسار
- انجام مطالعات QA/QC دادهها، شبیهسازی زمینآماری واحدهای سنگی و عیار کانسار
- مدلسازی و ارزیابی ذخایر معدنی و ردهبندی آنها
- مدلسازی ژئومتالورژی (مدلسازی ویژگیهای کانسنگ)
- روشهای تلفیق دادههای منابع اطلاعات اکتشافی مختلف
- تعیین ویژگیهای منابع/ذخایر سطحی و زیرزمینی با استفاده از آنالیزهای دستگاهی مواد معدنی
- حفاری اکتشافی و مطالعات اکتشافی سفرههای آب زیر زمینی
- مطالعات فنی-اقتصادی اکتشاف معدن
- کاربرد روشهای نوین ژئوشیمیایی، ژئوفیزیکی هوایی و زمینی
- استفاده از روشهای هوشمند (شبکه عصبی، فازی، نرو-فازی و ....) در اکتشاف معادن
از عمدهترین مباحث مطرح در این گرایش میباشند.
در گرایش مهندسی اکتشاف معدن در مقاطع تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) علاوه بر مباحث یاد شده، زمینههای پیشرفته تحقیقاتی دیگری مبتنی بر فنآوری نانوتکنولوژی و ژئومتالورژی، مدلسازی و شبیهسازی ذخائر معدنی و ژئومتالورژی، مطالعات مهندسی و محیطزیستی، اکتشاف عناصر نادر خاکی و ... نیز وجود دارد.
وظایف و اهداف گرایش مهندسی اکتشاف معدن
- افزایش دانش پایه و تخصصی در زمینه مهندسی اکتشاف معدن
- مدیریت و طراحی پروژههای اکتشافی در سطوح مختلف مقدماتی تا تفصیلی
- انتخاب مناسبترین روش اکتشافی با توجه به محیط مورد بررسی
- شناسایی، طراحی و مدلسازی منابع/ذخایر معدنی با حداقل خطای ممکن
- طراحی بهینه عملیات اکتشافی
- توانمندسازی دانشجویان با اجرای هرچه بیشتر پروژههای عملی
- توسعه، بررسی و به کارگیری روشهای پیشرفته و نوین در اکتشاف معدن شامل پردازش دادهها، شبیهسازی و مدلسازی
طول گرایش
حداکثر طول دوره طبق ضوابط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری خواهد بود. معمولاً این میزان برای دوره کارشناسی ارشد 4 ترم و برای دوره دکتری 8 ترم می باشد. در حال حاضر دوره کارشناسی مهندسی معدن، فاقد گرایش است.
نقش و توانایی فارغالتحصیلان
- به کارگیری مناسب انواع روشهای اکتشافی به تناسب محیط مورد بررسی
- برداشت و جمع آوری اطلاعات، پردازش، مدلسازی و توانایی تفسیر صحیح دادههای منابع اطلاعاتی مختلف
- مدیریت و طراحی پروژه های اکتشافی
- بهینه سازی روشهای موجود و توسعه روشهای جدید
- توانایی ارائه مشاوره فنی، تحقیقاتی و نظارتی بر اجرای پروژههای اکتشافی
دروس کارشناسی ارشد (24 واحد)
دروس اصلی و الزامی رشته مهندسی معدن گرایش مهندسی اکتشاف معدن در مقطع کارشناسی ارشد
ردیف | نام درس | تعداد واحد | نوع واحد | تعداد ساعت |
1 | ریاضیات مهندسی پیشرفته | 3 | نظری | 48 |
2 | زمین آمار پیشرفته | 2 | نظری | 48 |
3 | مدلسازی ذخائر معدنی | 3 | نظری | 48 |
4 | دورسنجی و GIS پیشرفته در اکتشاف | 3 | نظری | 48 |
دروس اختیاری رشته مهندسی معدن گرایش مهندسی اکتشاف معدن در مقطع کارشناسی ارشد
ردیف | نام درس | تعداد واحد |
1 | ژئوفیزیک اکتشافی پیشرفته | 2 |
2 | ژئوشیمی اکتشافی پیشرفته | 2 |
3 | اکتشاف مواد معدنی فلزی | 2 |
4 | اکتشاف مواد معدنی غیرفلزی | 2 |
5 | اکتشاف منابع ژئوترمال | 2 |
6 | روش های ترسیمی در اکتشاف | 2 |
7 | هیدروژئولوژی پیشرفته | 2 |
8 | نمونه برداری اکتشافی | 2 |
9 | بررسی های فنی و اقتصادی در معدن | 2 |
10 | مدیریت و کنترل پروژه | 2 |
11 | کاربرد روشهای هوشمند (فازی، شبکه های عصبی، الگوریتم ژنتیک) | 2 |
12 | مباحث ویژه | 2 |
13 | اخلاق در مهندسی | 2 |
- 12 واحد از مجموعه دروس اختیاری گرایش مهندسی اکتشاف معدن بنا به تشخیص مدیر گرایش و با انتخاب دانشجو اخذ میشود.
- پایان نامه 6 واحد است که برای دانشجویان کارشناسی ارشد الزامیست.
دروس دکتری (18 واحد)
دروس اصلی و اختیاری رشته مهندسی معدن گرایش اکتشاف معدن در مقطع دکتری
ردیف | نام درس | تعداد واحد | نوع واحد | تعداد ساعت |
1 | مدیریت و طراحی پروژههای اکتشافی | 3 | نظری | 48 |
2 | روشهای نوین در اکتشاف | 3 | نظری | 48 |
3 | اکتشاف عناصر خاص | 3 | نظری | 48 |
4 | تحلیل دادههای ژئوفیزیک اکتشافی | 3 | نظری | 48 |
5 | تحلیل داده های ژئوشیمی اکتشافی | 3 | نظری | 48 |
6 | سمینار 1 | 1 | - | - |
7 | سمینار 2 | 1 | - | - |
- حداقل واحد انتخابی از جدول بالا شش واحد است.
- دروس دیگر به تشخیص گروه آموزشی از جدول دروس اختیاری تحصیلات تکمیلی و تا سقف 12 واحد انتخاب میشود.
- رساله دکتری 18 واحد است که برای دانشجویان دکتری الزامیست.
گرایش مهندسی اکتشاف معدن با داشتن اساتید مجرب و آزمایشگاه های مجهز آماده همکاری در پروژههای اکتشافی در کلیه سطوح از مقدماتی تا تفصیلی میباشد.